اثری از یاسر حبیبی
بند نیمور در 5 کیلومتری جنوب شهر محلات از جاذبه‌های دیدنی این شهر است که احداث آن منسوب به عهد ساسانیان است. بر روی رودخانه لعل‌بار(قم رود) که در شمال منطقه نیمور جاری است، سدی ساخته شده که مربوط به دوران ساسانیان است و کارکرد تأسیسات آبی آن بسیار شگفت آور است. مردم این منطقه با استفاده از این تأسیسات آبی به آبیاری زمین‌های کشاورزی و همچنین مصارف خانگی می‌پرداخته‌اند.سد یا بندآبی موسوم به نیم ور در حدود 8 کیلومتری غربی بخشی به همین نام در روی رودخانه لعل وار بنا گردیده است، که از آن می باید به عنوان بند دست ساز نیم ور نام برد. اطراف این بند باشکوه آبی که دارای آبشار نسبتاَ مرتفعی است را سبزه زاران مناطق حاصل خیزی پوشش داده است که میباید از آن به عنوان یکی از جذابترین و جالب توجهترین نقاط طبیعت گردی محلات نام برد. این بند آب را نیز باید از جمله یکی از آثار تاریخی باستانی موجود در این ناحیه و دره لعل وار به حساب آورد. در قسمتی از بند، دهانه‌ای به نام چاگور وجود دارد که آب در آن به سرعت می‌چرخد و پایین می‌رود و به واسطه همین چرخش و پایین رفتن خس و خاشاک و زباله‌های شناور روی آب در داخل دهانه چاگور متوقف می‌شوند. بنا بر افسانه‌ها، در داخل چاگور چرخی به نام چرخ الماس کار گذاشته است که هر چه از دهانه چاگور پایین برود، از آن طرف خرد و متلاشی بیرون می‌آید. مردم این منطقه دلیل ساخت چاگور را تضمینی برای این می‌دانند که هیچ‌چیز نتواند جلوی جریان آب را در کانال سد کند. طول این بنا تقریباً ۱۰۰ متر و عرض آن ۹ متر است. مصالح اصلی به کار رفته در بنا سنگ و ساروج است.
بند نیمور سد سنگی است که در رودخانه بستهاند و در عهد جمشید میگویند بسته شدهاست و تا حال برقرار است و در آنجا سنگها به کار بردهاند که همه آنها را مهر کندهاند که کسی جای دیگر نبرد و در کنار آن سد دو شترگلو کندهاند.
در نزدیکی بند نیمور، آثاری از یک پل وجود دارد که با توجه به مشخصات ذکر شده برای پل و سد، احتمالاً این پل همان پل قریه تبر و سد اسفانبند همان بند نیمور میباشد. این بند شامل دو بند کوچک و بزرگ متصل به یکدیگر میباشد. بند بزرگ یا ضلع جنوبی آن در حدود 70 متر و بند کوچک یا ضلع شمالغربی آن در حدود 30 متر طول دارد که به موازات رودخانه و در جهت شمالی آن ساخته شده است. در زاویه این دو بند سکویی به شکل تقریبی نوک پیکان وجود دارد که عمل شکافتن و تقسیم فشار آب بر روی بند کوچک و بزرگ را بر عهده دارد. مصالح عمده بنا را سنگهای بزرگ و آهک تشکیل میدهد و از آجر به مقدار بسیار کم بهره بردهاند. نوع سنگهای به کار رفته را از کوههای مجاور تهیه کردهاند و بدون هیچگونه تراش به حالت طبیعی همراه با ملاط (گل آهک) ضخیم کار گذاشتهاند. این اثر دوره ساسانی در تاریخ ۵ بهمن ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۵۵۷ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
