آتشکده نیاسر، تقویم آفتابی ایران باستان
آتشکده نیاسر، یک بنای چهارطاقی روی یکی از ارتفاعات نیاسر کاشان است که در دوره ساسانی ساخته شده و برای انجام آیین خاص زرتشتی از آن استفاده می‌شده است. این سازه، جزو کهن‌ترین و بزرگ‌ترین نمونه‌های چهارطاقی ایران و سالم‌ترین آن‌ها است.
این بنا که با نام‌های چهار قاپو و چهار دروازه نیز شناخته می‌شود، بنایی است چهارگوش که روی پلانی مربع ساخته می‌شود. چهار پایه در آن عهده‌دار نگهداری گنبد هستند و در چهار ضلع خود میان دو پایه طرفینی، ورودی طاق‌دار دارند.
پایه‌ها در این نوع بناها، دیوارهایی با ضخامت زیاد و عرض کم هستند و به نحوی متصل شده‌اند که زاویه میانی آن‌ها قائمه است. در دو طرف آن‌ها ورودی قرار گرفته است. به این نوع دیوارها در گذشته جرز می‌گفتند. سقف ورودی‌ها نیز از نوع طاق منحنی (قوس) است.
در تقویم آفتابی، زمان با استفاده از سایه‌های ایجاد شده توسط پرتوهای خورشید به هنگام طلوع و غروب آفتاب محاسبه می‌شود.
